การให้นมแม่และนมขวด

มีการถกเถียงถึงวิธีการให้นมลูกกันอย่างเผ็ดร้อนซึ่งทำให้เกิดเสียงแตกในกลุ่มให้คำปรึกษาสุขภาพและการเป็นพ่อแม่ คุณแม่มือใหม่มักหงุดหงิดใจและสับสนว่าวิธีไหนดีที่สุด ไม่ว่าจะให้นมลูกวิธีไหนก็ตาม มาดูความจริงที่คุณควรรู้

ถ้าน้ำนมจากคุณแม่มือใหม่ปิดฉลากส่วนผสมที่ด้านข้าง น่าจะมีคำว่า 'โปรตีน', 'คาร์โบไฮเดรต', 'วิตามิน', และ 'ไขมันชั้นดี' สารอาหารทั้งหมดช่วยสนันสนุนการเจริญเติบโตของกระดูกและสมอง มันคือสูตรการทดลองที่ได้ผลและน่ามหัศจรรย์มาแล้วกว่าพันปี สูตรนมเด็กแรกเกิดที่ขายกันในสมัยใหม่มีคุณค่าทางโภชนาการใกล้ที่ใกล้เคียงกับน้ำนมจากอกแม่

กรมอนามัยแนะนำว่าการให้ลูกดูดนมแม่จนกระทั่งอายุหกเดือนจะทำให้เด็กได้รับสารอาหารที่จำเป็นเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโตและพัฒนาการ แต่ไม่เพียงลูกน้อยเท่านั้นที่ได้รับประโยชน์คุณแม่ก็ได้เช่นกัน 'การให้นมลูกเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพของคุณแม่' Clare Byam-Cook ผู้เขียนหนังสือ What to Expect When You're Breastfeeding...And What If You Can't? 'มันช่วยให้มดลูกเข้าอู่ ช่วยลดการเกิดเลือดออกหลังการคลอด และช่วยให้น้ำหนักของคุณแม่กลับมาเท่ากับตอนก่อนตั้งครรภ์'


มีคุณแม่หลายคนมีความตั้งใจที่จะให้นมลูกด้วยตัวเอง แต่ก็พบว่าให้ลูกดูดนมเองไม่ได้ บางคนก็ยังพยายามทำต่อไป แม้จะรู้สึกแย่ที่ทำไม่ได้ มีข้อดีหลายประการสำหรับคุณแม่มือใหม่ที่ให้ลูกดูดนมตัวเอง นมจากอกแม่ไม่ต้องผ่านการฆ่าเชื้อ, ไม่ต้องใช้แปรงล้างขวด, อุ่นนมในไมโครเวฟจนได้อุณหภูมิที่พอเหมาะ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าการให้ลูกดูดนมแม่เป็นวิธีที่สะดวกสำหรับคุณแม่ที่สามารถให้นมลูกเองได้ แต่เพราะเป็นวิธีที่ง่ายก็ไม่ได้หมายความว่าเป็นวิธีที่ดีที่สุดหรือเป็นวิธีเดียวในการเลี้ยงลูกด้วยนม

น้ำนมเหลือง (Colostrum) เป็นน้ำนมสีออกเหลืองที่ผลิตในช่วงวันแรกๆ หลังจากคลอดลูก เป็นน้ำนมทีมีโปรตีนต่อต้านเชื้อโรคที่ส่งผ่านจากแม่สู่ลูก เพื่อช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูก เด็กแรกเกิดที่ดูดนมแม่จะมีสุขภาพแข็งแรงและมีโอกาสน้อยที่จะเจ็บไข้ได้ป่วยเมื่อเทียบกับทารกที่ดื่มนมชงจากขวด นมจากอกแม่มีคุณค่าเพียงพอสำหรับลูกน้อย


เมื่อลูกน้อยเริ่มดูดหัวนมและลานหัวนม จะมีการหลั่ง 'อ๊อกโตซิน' ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน มันก่อให้เกิดความรู้สึกแปลบเหมือนโดน 'หมุดและเข็ม' เมื่อน้ำนมไหล คุณแม่รู้สึกดี สิ่งที่ตามมาก่อให้เกิดสายสัมพันธ์กับลูก 'แต่ไม่ใช่ว่าการให้นมจากขวดจะสร้างความสัมพันธ์กับลูกไม่ได้' Clare Byam-Cook กล่าว น้ำนมจากมนุษย์ไม่ใช่สิ่งมหัศจรรย์ การให้เวลาในการให้นมและแบ่งปันความรู้สึก การสัมผัสกาย สบตาเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความใกล้ชิดด้วยเช่นกัน

การให้นมจากขวดช่วยบรรเทาความวิตกกังวลให้กับคุณแม่บางคนเกี่ยวกับปริมาณการให้นมลูก 'การให้นมขวดทำให้คุณแม่ไม่ต้องคอยให้นมลูกอยู่ตลอด' Clare Byam-Cook อธิบาย สามี ญาติ และพี่เลี้ยงเด็กสามารถให้นมลูกแทนได้ การให้ลูกดื่มนมแม่ก็สามารถทำได้ด้วยการบีบนมใส่ขวด คุณแม่หลายคนก็ให้นมลูกแบบนี้ แต่บางคนก็บอกว่าเป็นวิธีที่ไม่ค่อยสะดวก

ไม่ใช่ว่าคุณแม่มือใหม่กับลูกน้อยที่กำลังหิวนมจะทำอะไรได้ลงตัวไปเสียทั้งหมด มันไม่ใช่เรื่องผิดปกติที่บรรดาคุณแม่มือใหม่ที่ต้องการให้ลูกดูดนมตัวเองต้องพบกับความลำบากเพื่อนำลูกน้อย ''เข้าเต้า'' คุณแม่บางคนลองทำแล้วก็ทำไม่ได้ ลองเปลี่ยนท่าทางให้สบาย คุณแม่บางคนปรึกษากับผู้แนะนำด้านสุขภาพ คลินิค หรือศูนย์ให้นมแม่ถ้าพบกับความยุ่งยาก หากให้ลูกเข้าเต้าไม่ได้ ไม่ต้องกลัว ไม่ใช่มีคุณคนเดียวที่พบกับประสบการณ์นี้ และหาคนคอยช่วยเหลือ

'ให้คุณพ่อได้คุ้นเคยกับกระบวนการให้นมลูก และเรียนรู้วิธีใช้เครื่องปั๊มนมซึ่งช่วยให้ชีวิตง่ายขึ้นในช่วงเดือนแรกๆ' Clare Byam-Cook กล่าว 'ถ้าคุณให้นมลูกจากขวด ให้คุณพ่อชงนมตามสูตร, ทำความสะอาดขวดนม และวิธีการดูแลลูกในบางช่วง' Byam-Cook กล่าวเสริม คุณพ่อมือใหม่บางคนไม่มั่นใจวิธีการให้นมลูก คุณแม่มือใหม่บางคนก็เป็นด้วยเช่นกัน! แต่เมื่อทั้งคู่ให้นมได้จะเป็นรางวัลชีวิตให้กับทุกคน


ปรึกษากับคู่ของคุณถึงแผนล่วงหน้าในการให้นมลูกก่อนที่ลูกจะครบขวบ 'คุณแม่บางคนอาจจะหยุดให้นมลูกเนื่องจากความกดดันหรือความเข้าใจผิดจากคู่สมรสว่าควรให้ลูกน้อยหย่านมได้แล้ว' Clare Byam-Cook อธิบาย คุณควรหันหน้าปรึกษากันถ้าคุณรู้สึกไม่ดีต่อตัวคุณและลูกน้อย

ไม่ว่าจะให้นมลูกด้วยวิธีไหนก็ตาม หรือจะทั้งสองแบบ ไม่ต้องตกใจที่บางครั้งลูกของคุณงุนงงกับการให้นม เด็กแรกเกิดอาจจะน้ำหนักตัวลดลงในช่วยสัปดาห์แรกหลังจากคลอดทั้งที่ให้นมตามปกติ ทารกบางคนก็ดูหิวตลอด บางคนก็ดูดนมน้อยแต่บ่อย บางคนก็โตเร็วซึ่งหมายความว่าต้องการนมมากขึ้น บางครั้งก็มากเกินที่จะให้นมได้ โดยเฉลี่ยแล้วเด็กแรกเกิดจะดูดนม 8-12 ครั้งต่อวัน จำไว้นี่เป็นค่าเฉลี่ย เด็กแต่ละคนไม่เหมือนกัน